لوله صنعتی به طور کلی ظرفی با مقطع دایره که ضخامت و قطر و طول مشخصی دارد نامیده می شود که از لوله صنعتی برای جابجایی و انتقال سیالات استفاده می شود. لوله فولادی از جنس های مختلفی هم چون فولاد، بتن و فایبرگلاس ساخته شده است. از نظر ساخت لوله های فولادی انواع مختلفی از قبیل لوله فولادی درزدار و لوله فولادی بدون درز دارند. برای تولید لوله فولادی بدون درز که مانیسمان نیز نامیده می شود از کلاف ورق استفاده می گردد که این برخلاف تولید لوله درز دار و لوله اسپیرال می باشد. برای تولید لوله مانیسمان بعد از اینکه تمامی سطح شمش را با یک سمبه یا توسط عبور جریان هوا در داخل شمش، حرارت دادند این محصول توسط غلطک های مخصوص نورد می گردد. این لوله های فولادی بدون درز نیز به انواع مختلفی از قیبل لوله آلیاژ، لوله استینلس استیل، لوله دیگ بخار فشار، لوله های بویلر فشار پائین یا متوسط تخت، لوله های ریخته گری نفت تقسیم می شوند.

لوله صنعتی آلیاژ مقاومت بالایی نسبت به درجه حرارت دارند و از این لوله ها در صنایع شیمیایی، دیگ بخار و صنایع برق استفاده می گردد. از لوله های استینلس استیل نیز در صنایعی هم چون غذا، آب، قدرت، ذخیره نفت، متالورژی، شیمیایی و پزشکی استفاده می گردد. لوله فولادی دیگ بخار فشار نیز که دسته دیگری از لوله های فولادی بدون درز می باشد در لوله های حرارتی و لوله های بخار استفاده می گردد. لوله های فولادی بویلر فشار پایین یا متوسط تخت نیز در دیگ های بخار فشار کم، و دیگ های بخار لوکوموتیو استفاده می گردد.
موارد استفاده لوله صنعتی
لوله های فولادی ریخته گری نفت نیز برای انتقال نفت خام و انتقال گاز طبیعی در چاه های نفت استفاده می گردد. هم چنین از نظر جنس فولاد مورد استفاده در لوله های فولادی نیز به دو دسته لوله صنعتی سیاه و لوله صنعتی گالوانیزه تقسیم بندی می گردند. لوله فولادی سیاه بدون پوشش می باشد ولی لوله گالوانیزه با لایه ای از فلز روی پوشش داده شده است. پوشش روی استفاده شده برروی این محصول برای کاهش خوردگی لوله فولادی می باشد و این محصول به عنوان آند در صنایع شیمیایی استفاده می گردد. لوله فولادی سیاه نیز به دو دسته لوله های درزدار و بدون درز تقسیم بندی می شوند. لوله فولادی درزدار برای ساخت مصنوعات، ساخت سازه های فلزی، تولید اتپروفیل های قوطی و انتقال مایعات استفاده می گردد. هم چنین از لوله های فولادی بدورن درز نیز برای ساخت مخازن تحت فشار بالا، تاسیسات پالایشگاه ها و نیروگاه ها و هم چنین صنایع گاز استفاده می گردد.
برای تولید لوله صنعتی ابتدا برش کاری انجام شده و نوار ورق به اندازه محیط لوله آماده می گردد. پس از آن ورق به لوله تبدیل شده و جوش کاری درز لوله انجام می گیرد. مرحله بعد براده برداری از سطح جوش و تقسیم بندی لوله فولادی به شاخه های مساوی می باشد. هم چنین صاف کاری و قاب گیری از لوله نیز در مرحله بعدی وجود داشته و در مرحله آخر نیز بازرسی و کنترل کیفیت محصول مورد نظر می باشد.

برآورد و محاسبه خرید لوله صنعتی
نوسان قیمت خرید لوله صنعتی با قطری بالاتر از یک اینچ را در اکثر مراجع به صورت n=۱/۵ اعلام و محاسبه می کنند. به گفته منابع خبری قیمت فولاد سیاه به میزان ۳۸۵۰ ریال در بازارهای داخلی در سال ۸۲ بوده است و به علت تابعیت قیمت لوله فولادی سیاه از قطر لوله می توان رابطه ای خطی برای قیمت خرید لوله پیش بینی کرد. هم چنین رابطه ای برای هزینه های عملیات اجرایی کردن شامل آماده سازی و جوشکاری لوله ها نیز تعریف شده است که باید در نظر گرفته شود. در برابر هزینه عملیات اجرایی و نیز قیمت لوله فولادی، هزینه حمل و نقل کالا تا محل مورد نظر و آزمایش های صورت گرفته برای خط لوله نیز از جمله موارد موثر برای محاسبه قیمت لوله می باشد.
هم چنین ضرایب منطقه ای و تامین اجتماعی نیز بایستی در محاسبه قیمت خرید لوله برآورد گردد. هزینه های آزمایش هیدرواستاتیک و حمل و نقل لوله فولادی نیز به میزان حدودا ۲۲/۳ درصد از هزینه عملیات اجرایی محاسبه می گردد. بنابراین بایستی مجموع هزینه های آزمایش هیدرواستاتیک، حمل و نقل و ضرایب منطقه ای و بیمه تامین اجتماعی را نیز برای محاسبه قیمت لوله فولادی در نظر گرفت. هم چنین به علت این که قیمت پمپ برای انتقال یک متر در خط لوله در مقابل هزینه پمپاژ آن بسیار ناچیز می باشد، هزینه قیمت پمپ در محاسبات وارد نگردیده و تنها هزینه پمپاژ در بررسی ها در نظر گرفته می شود.

نتیجه گیری
امروزه آنالیز اقتصادی پروژه ها بسیار مهم می باشد در نتیجه با توجه به تعرفه ها و میزان هزینه های عملیات لوله کشی صنعتی رابطه هایی برای تعیین قطر لوله فولادی ارائه شده است. با در نظر گرفتن این نکته که امروزه از لوله های سیاه به میزان زیادی در صنعت کشور استفاده می گردد بنابراین تخمین قیمت لوله فولادی بسیار ضروری می باشد. هم چنین سایر هزینه ها از جمله ریسه کردن، خرید ریسه، جوشکاری، آماده سازی و رنگ آمیزی لوله ها نیز بایستی مدنظر قرار گیرد. هم چنین هزینه های دیگری مانند حمل و نقل محصول تا محل موردنظر، ضرایب منطقه ای و هزینه های بالاسری و هم چنین آزمایش های هیدرواستاتیک خط لوله نیز بایستی در محاسبه قیمت خرید لوله در نظر گرفته شود. هم چنین هزینه های مربوط به پمپاژ در طول عمر مفید این محصول و توجه به تعرفه های محاسبه برق صنعتی بایستی مد نظر قرار گیرد. هم چنین در رابطه به دست آمده برای قیمت لوله فولادی بایستی ملاحظات اقتصادی کشور را نیز در نظر گرفت.